Open brief aan de heer Jan Jambon, onze Vlaamse minister-president

Geachte heer Jan Jambon, Vlaamse minister-president

Trots en blij hebt u op 03/12/2021 de natie toegesproken op een moment dat uw land opnieuw in grote crisis verkeert. U was blij dat de voorzet die u de dag voordien had gegeven, werd binnengekopt. De bal ging niet in het doel dat u voor ogen had en wel in uw eigen goal, maar dat had u niet door. Iedereen die ooit op een voetbalplein heeft gestaan, weet welke sensatie het geven van een assist kan teweegbrengen. Het is als een drug, een korte opstoot van hallucinogenen en ik zag in uw fonkelende ogen en heel uw lichaam het effect daarvan. Hoogmoedig klopte u uzelf op de borst en terecht, want tenslotte werd er gescoord dankzij u. De cultuursector gaat voor een groot stuk dicht en de horeca blijft op crisiskoers. Ontslagen, werkloosheid, pijn en verdriet, miljoenenverlies en chaos in alle cultuurhuizen staan in schril contrast met uw fijn moment de gloire. “Dank u Jan”, dacht u bij uzelf, een beetje verbaasd dat u het niemand van de aanwezigen hoorde zeggen. U moest terugdenken aan die persconferentie van dat internationaal congres waar niemand u uitnodigde, niemand u kende en niemand naar u luisterde. Nee, deze keer zou u gehoord worden.

“Laat ons eerlijk zijn“,  begon u op een bepaald moment te stamelen en die uitspraak trof mij. Eerlijkheid van staatsmannen zoals u staat in onze huidige samenleving al een tijdje onder druk. Zelfs in dit post-Trumptijdperk verslaat de leugen de waarheid met gemak, maar daar doet u niet aan mee. U koos voor the good old Vlaamse doodeerlijkheid op de persconferentie en u zou zeggen wat u echt dacht. U begon te oreren over het onderwijs en de laatste schoolweek voor de kerstvakantie. U hebt sowieso al moeite om de woorden in een zin op de juiste plaats te krijgen, maar dat weten we en we storen ons niet meer aan uw gebrekkig Nederlands. Het verhaaltje dat u in alle eerlijkheid opdiepte over uw tijd op de schoolbanken en uw kinderen en kleinkinderen hebt u wellicht al honderden keren verteld aan uw makkers, uw maten, met een glas cognac in een duur restaurant voor een knetterende open haard. En gelachen dat u toen hebt! Daar hebt u het wellicht al vaak gehad over die luieriken in het onderwijs, die leerkrachten met veel te veel vakantie, die in de week voor de vakantie alleen maar “feestje hier en feestje daar en verhaaltjes voorlezen of ik weet niet wat allemaal.” Nu keek u rond in de perszaal, maar tot uw verbazing lachte er niemand mee.

Geachte heer Jan Jambon, Vlaamse minister-president

In uw bevlogen toespraken hebt u het vaak over de lat hoger leggen en excelleren. Ik heb daarbij een aloude, goede raad die u zich misschien nog herinnert van uw tijd op de schoolbanken: “Elke verandering begint bij uzelf.” Of ook nog: “Kijk in de spiegel.” Dan zal u zien dat er nog veel werk is, want met permissie, de lat voor een Vlaamse minister-president ligt bedroevend laag. Om dat vast te stellen, hebben we geen PISA, PIRLS of andere gestandaardiseerde proeven nodig, gewoon een persconferentie of een interview. In mijn tijd op de schoolbanken leerde ik te spreken over dingen waar ik kennis van heb en niet zomaar wat uit mijn nek te kletsen. In uw toespraak tot de natie etaleerde u, in alle eerlijkheid, dat u niets afweet van hoe het er in onderwijs aan toegaat, maar dat u vooral uitblinkt in toogpraat, platitudes en clichés. Dat u daarmee heel het Vlaamse onderwijsveld stigmatiseerde en denigreerde, dat raakt uw koude kleren waarschijnlijk niet.

In onderwijs laten we niemand achter, sluiten we niemand uit en geven we nooit op, niet in het basisonderwijs en niet in het secundair. Daarom wil ik u helpen. Om uw kennis te versterken geef ik u een snelle inkijk in een gemiddelde laatste week van een secundaire school: een overzicht van de feestweek, en die ziet er in de basisschool gelijkaardig uit. U hebt er blijkbaar geen weet van dat na de examens talloze leerlingen inhaalexamens moeten afleggen, dat die moeten opgesteld en verbeterd worden. Daarna beginnen we feestelijk uitgedost aan een marathon van evaluerende klassenraden (geen deliberaties), waar een team professionals zich vastbijt in de toekomst van alle kinderen. U weet niet dat wij in die laatste week met hard labeur allerlei projecten opzetten voor leerlingen om de eindtermen van het Gemeenschappelijk Funderend Leerplan te realiseren. Eerlijk gezegd, als u dat laatste niet begrijpt, dat is niet erg. Het is een draak, een misbaksel van uw Vlaamse regering. Terwijl u dan samen met uw kleinkind voor de stoof zit, uw weerkaatsing ziet in de dikke kerstballen van uw versierde kerstboom, zijn onze leerkrachten aan het verbeteren tot ze horendol zijn en voeren ze feedback in op rapporten tot stukken in de nacht. Als dat dan allemaal in orde gebracht is tijdens die laatste week, verzamelen we om alle ouders te ontvangen voor een intensief oudercontact en rapportuitreiking in onze met kerstbomen opgeluisterde gebouwen. Misschien bent u er ooit geweest, op zo’n oudercontact en hopelijk was het een waar puntenfestijn. De dag nadien nodigen we al onze leerlingen uit voor individuele functioneringsgesprekken om de resultaten van het voorbije trimester te bespreken en te peilen naar hun welbevinden. Tussendoor houden we ook nog een personeelsvergadering om de feestneuzen in dezelfde richting te krijgen. Terwijl u ’s avonds leest uit uw eigen canon en lurkt aan de boorden van uw glas Grand Marnier bereiden wij het tweede trimester voor, want die feestelijkheden voor leerkrachten en leerlingen beginnen al onmiddellijk op maandag na de kerstvakantie. Als dat allemaal klaar is en het einde van de feestweek in zicht komt, ronden we onze voorbereidingen af om in alle veiligheid met 100 leerlingen op skivakantie te vertrekken op vrijdagnamiddag, net voor de kerst-werk-vakantie begint. En oh ja, in alle eerlijkheid, ook in die laatste week voor Kerstmis drinken we al eens een verschraalde pint of een lauwe glühwein terwijl we luisteren naar uw gebrabbelde onzin.

Niets van deze festiviteiten in coronatijden natuurlijk. We doen het op onze scholen ook steeds met minder personeel omdat goede en gemotiveerde mensen uit het onderwijs worden weggejaagd door een belabberd imago, door hogere lonen in de privé, door het ridicuul systeem van bedrijfswagens en door niet-aflatende denigrerende uitspraken over onderwijs waar u opnieuw een mooi staaltje hebt van afgeleverd. Waarvoor dank.

Geachte heer Jan Jambon, Vlaamse minister-president

Bedankt voor uw eerlijkheid en een inkijk in uw gedachten die ontroeren door hun eenvoud. Weet u, ik ging niet zo lang geleden naar een operavoorstelling kijken. Zeer mooi en wat een artiesten op het podium! Maar laat ons eerlijk zijn, we weten het allemaal, daar één avond in de week wat staan zingen, nadien wat pinten zuipen en dan naar huis en een week in een luie zetel zitten. Die hebben toch een leven, die operazangers. Misschien kan u bij de nakende sluiting van de operazalen daar een boompje met een kwinkslag over opzetten.

Als u een voorzet voor een goed voornemen voor 2022 wil aannemen: spreek in het nieuwe jaar met het grootste respect, de grootste dankbaarheid en oneindig ontzag over het onderwijzend personeel dat u, uw kinderen en kleinkinderen heeft opgeleid. Het is het kruim van onze samenleving, de motor van het Vlaamse welzijn die onze toekomst vorm geeft. Koesteren, bewieroken en verafgoden moet u ze doen. Voor hen opkomen, hen beschermen en eindeloos steunen, dat is broodnodig.

U hebt met de feestdagen wellicht rijkelijk gecaterde banketten en recepties in het vooruitzicht, maar daarnaast wens ik u mooie winteravonden en lekkere knusheid in uw voetenwarmers, maar vooral prettige feesten.

Nico Van den Borre – directeur

(Deze open brief is geheel in eigen naam geschreven en gepubliceerd ter verdediging van en met het grootste respect voor al onze personeelsleden die door de storm, dwars door alles heen blijven rechtop staan en blijven gaan voor onze leerlingen. Omdat onze jongeren dat verdienen.)